۱۳۹۲ مهر ۱۸, پنجشنبه

آمریکا تحریم ‌ایران در زمینه خدمات و تجهیزات زیست‌محیطی را لغو کرد

با مجوز جدید خزانه‌داری آمریکا امکان ارائه برخی از خدمات در حمایت از فعالیت‌های زیست‌محیطی غیر دولتی در ایران فراهم شده است. در ماه‌های اخیر اثرات منفی تحریم‌ها بر محیط زیست ایران نگرانی‌های متفاوتی را برانگیخته است.

در بند یک مجوز جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا آمده است که فعالیت‌های بشردوستانه برای رفع نیازهای اساسی مردم ایران شامل ارائه در پیوند با سلامت و بهداشت، موضوع‌های مربوط به کودکان بی‌سرپرست، ارائه خدمات امدادی مرتبط با بلایای طبیعی، توزیع اقلام اهدایی از جمله مواد غذایی، پوشاک و دارو با نیت کاهش رنج و درد انسانی و نیز آموزش کمکی مرتبط با هر نوع فعالیت‌های پیشرو در موضوع‌های فوق نیز مجاز خواهد بود. به موجب این دستور آمریکا بخشی از تحریم‌های ایران در فعالیت‌های زیست‌محیطی غیردولتی را نیز لغو کرده است.
مجوز جدید دولت آمریکا تا حدودی از مشکلات مربوط به حفاظت از محیط زیست در ایران می‌کاهد و به خصوص در زمینه مقابله با آلودگی هوا و ریزگرد‌ها می‌تواند موثر باشد.
تاثیر تحریم‌ها بر محیط زیست ایران
برای مقابله با طوفان شن و ریزگردها به وسایل و موادی نیاز است که اینک با لغو تحریم‌ها دسترسی به آنها آسانتر استبرای مقابله با طوفان شن و ریزگردها به وسایل و موادی نیاز است که اینک با لغو تحریم‌ها دسترسی به آنها آسانتر می‌شود
موضوع تاثیر منفی تحریم‌ها بر حفاظت از محیط زیست ایران در ماه‌های اخیر در کانون توجه مسئولان و رسانه‌های ایران بوده است.
معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست ایران، در اوایل شهریور امسال (۱۳۹۲)، زمانی که آخرین روزهای ریاست بر کمیته محیط زیست شورای شهر تهران را سپری می‌کرد، در جلسه‌ای که با موضوع چگونگی مقابله با تحریم‌ها و عوارض آنها بر محیط زیست کشور با حضور نمایندگانی از تشکل‌های غیردولتی برگزار شده بود، گفت: «متاسفانه طی سال‌های گذشته تحریم‌ها اثرات بسیار نامطلوبی بر محیط زیست ایران داشته است.» او با اشاره به وضعیت آلودگی هوای تهران افزود: «اگر تهران دچار یک بحران زیست‌محیطی شده است، دستیابی به استاندارد آلایندگی یورو ۴ در خودروها به تاخیر افتاده است، در زمینه مقابله با گرمایش زمین دچار مشکل شده‌ایم و نتوانسته‌ایم مشکل ریزگردها را حل کنیم و... بخشی از این مشکلات ناشی از تحریم‌هایی است که محیط زیست کشور را نشانه گرفته‌اند.»
همچنین کمال‌الدین پیرموذن، عضو فراکسیون محیط‌زیست مجلس، در گفت‌وگو با روزنامه "آرمان" (پنجشنبه، ۴ شهریور) به جنبه‌های دیگری از تاثیر تحریم‌ها بر فعالیت‌های زیست‌محیطی پرداخته است: «ایران در زمینه تجهیزات محیط ‌زیست احتیاج به یکسری واردات دارد که شامل دستگاه‌های مادپاشی پیشرفته برای جلوگیری از ضرر پدیده ریزگردهایی است که نای نفس کشیدن را در ۲۳ استان گرفته است. تجهیزات برای استانداردسازی خودروها، از جمله تولید بنزین بدون بنزن، که به‌دلیل نداشتن واردات موجب تولید بنزین فاقد استاندارد شده است. همین‌طور وارد کردن فیلترهای قوی برای ۳ هزار آلاینده صنعتی که در کشور موجب مرگ ‌و میر انسان‌ها شده است.»
چندی پیش نیز اعلام شد که مهار آلودگی‌های ناشی از ذوب آهن اصفهان به دلیل تحریم‌ها و عدم دستیابی به تجهیزات لازم با مشکل روبرو شده است. گفته شد: «تجهیزات لازم برای کاهش آلایندگی این مجموعه خریداری شده اما به‌دلیل تحریم‌ها این تجهیزات تحویل ذوب آهن نشده است.»
مجوز جدید فقط بخشی از مشکل را حل می‌کند
به رغم تصمیم جدید دولت آمریکا و رفع تحریم‌های زیست‌محیطی علیه ایران، معلوم نیست که تا چه حد گره از مشکلات در حفاظت لازم از محیط زیست ایران گشوده شود، زیرا علاوه بر مشکلات مدیریتی و سطح نازل حساسیت‌ها در ایران نسبت به حفظ محیط زیست، تهیه و خرید تجهیزات نیز نیازمند ارز است. اما کاهش درآمدهای نفتی ایران شاید الویت‌های دیگری را در دستور کار جمهوری اسلامی قرار دهد و حفاظت از محیط زیست همچنان در سایه قرار گیرد.عبدالرضا کرباسی، معاون محیط ‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌ زیست ایران، نیز اوایل شهریور امسال در گفت‌وگو با خبرگزاری "مانا" به جنبه‌هایی از آثار تحریم‌ها در فلج‌شدن فعالیت‌های مربوط به حفاظت از محیط ‌زیست دریایی ایران اشاره کرد. او گفت: «تحريم‌ها خريد تجهيزات پايش آب‌های دریاها را دشوار كرده است ضمن اينكه افزايش نرخ ارز قيمت اين تجهيزات را سه برابر افزايش داده است كه تامين آن از توان ما خارج است.» به گفته این مقام مسئول، ميادين نفتی مشترك دريايی نيازمند نوسازی و تعمير برخي تجهيزات مانند شيرآلاتی است كه نشت نفت از آنها صورت می‌گيرد؛ اما تحريم‌ها خريد و تامين اين تجهيزات را نيز مشكل كرده است.

۱۳۹۲ مهر ۱۷, چهارشنبه

هشدار معصومه ابتکار در مورد فراگیر شدن بحران‌های زیست‌محیطی

رئیس سازمان محیط زیست هشدار داد، بحران‌های زیست‌محیطی ایران را فرا گرفته و اگر علاجی برای آن نشود به نقطه حاد می‌رسد. معصومه ابتکار می‌گوید آلودگی زیست محیطی "هزینه‌های سرسام‌آوری" به مردم تحمیل می‌کند.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست می‌گوید هر منطقه‌ای که طرح‌های حفاظت از محیط زیست در آن ناکام بماند خسارت‌های سنگینی به کشور وارد می‌کند و "بازگشت به دوران تعادل نیز هزینه‌های بالایی در بر خواهد داشت."
به گزارش روابط عمومی محیط زیست معصومه ابتکار روز دوشنبه (۱۵ مهر ۱۳۹۲/ ۶ اکتبر) در نشست کارگروه کاهش آلودگی هوا در استانداری البرز گفت: «هم اکنون که فرصت داریم باید برنامه‌ها را جدی گرفته و در سیاست‌گذاری‌ها گام‌ها را رو به جلو برداریم.»

تاثیر آلودگی زیست محیطی بر سلامتی

معصومه ابتکار برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری محیط زیست را پیش‌شرط توسعه پایدار خواند و تاکید کرد: «رسیدن به توسعه پایدار نیز به نوبه خود تعادل در اقتصاد و صنعت را در برخواهد داشت.»
معاون رئیس جمهور گفت: «هزینه‌هایی که امروز مردم در بخش درمان متحمل هستند و تحت عنوان بیماری‌های آلرژی ، آسم و ...به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند همگی ریشه در آلودگی زیست محیطی دارد و همین امر نیز وظایف دست‌اندرکاران این حوزه را خطیرتر می‌سازد.»
در میان ۳۱ استان ایران، البرز با حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار ساکن، دوازدهمین استان پرجمعیت کشور است. کرج، مرکز استان البرز یکی از هشت کلان‌شهر (شهرهایی با جمعیتی بالای نیم میلیون نفر) محسوب می‌شود.
رئیس سازمان محیط زیست طرح‌های استان البرز برای رسیدن به شاخص‌های هوای پاک را مثبت ارزیابی کرده و می‌گوید: «رویکرد استان البرز با "سند توسعه محیط زیست" که به تصویب شورای برنامه‌ریزی نیز رسیده، مثبت بوده و ضروری است که بخشی از وظایف نیز در این حوزه با محوریت محیط زیست به شهرداری و شوراها واگذار شود.»

۵ روز هوای پاک در ۱۰ سال

به رغم "رویکرد مثبت" استان البرز برای رسیدن به شاخص‌های هوای پاک، کرج نیز همچون دیگر کلان‌شهرهای ایران با آلودگی شدید هوا در اغلب روزهای سال روبروست.
حسن پسندیده مدیرکل محیط زیست استان البرز از وجود ۳ هزار و ۶۰۰ واحد صنعتی آلاینده در این استان خبر می‌دهد که به گفته‌ی او ساماندهی وضعیت آنها "ضرورتی انکارناپذیر" دارد.
آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ایران، به ویژه در پایتخت موضوعی سابقه‌دار است که تا کنون اقدام قابل توجهی برای مقابله به آن انجام نشده است. این وضعیت هر سال و با بازگشایی مدرسه‌ها بحرانی‌تر می‌شود.
یوسف رشیدی مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران هشتم شهریور ۹۲ به خبرگزاری ایسنا گفت: «آمارها نشان می‌دهد که طی ۱۰ سال گذشته شهروندان تهرانی در مهرماه تنها ۵ روز هوای پاک تنفس کرده‌اند.»
رشیدی راه‌کار اصلی حل معضل آلودگی هوا در تهران و سایر شهرهای کشور را ارتقای کیفیت سوخت و خودروها و گسترش حمل و نقل عمومی عنوان می‌کند.

خودروها و سوخت غیر استاندارد
معصومه ابتکار سوم مهرماه وعده داد با تشکیل کارگروه کاهش آلودگی هوا برای بهبود وضعیت تهران و دیگر کلان‌شهرها اقدام‌های مشخصی، از جمله از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و انتقال صنایع آلاینده به خارج شهر در دستور کار قرار بگیرد.محمدجواد نظری، عضو فراکسیون محیط زیست مجلس هفته‌ی گذشته با بیان این که آلودگی هوا با راهکارهای مقطعی کاهش پیدا نمی‌کند ابراز امیدواری کرد وعده‌ی دولت در مورد خروج صنایع از تهران و تشکیل کارگروه کاهش آلودگی عملی شود و تداوم داشته باشد.
او به خبرگزاری مهر گفت: «با توجه به اینکه وارد نیمه دوم سال شده‌ایم و در این نیمه از سال آلودگی هوا به دلیل شرایط جوی و از طرفی بازگشایی مدارس افزایش می‌یابد اجرای بندهای طرح کاهش آلودگی هوا ضرورتی دو چندان می‌یابد.»عضو فراکسیون محیط زیست با اشاره به نقش سوخت خودروها در آلودگی هوا خاطر نشان کرد: «استاندارد کردن سوخت خودروها یکی از اولویت‌های طرح جامع کاهش آلودگی هواست اما همچنان روند این استاندارد کردن بسیار کند است و کسی به آن رسیدگی نمی‌کند.» 

۱۳۹۱ دی ۲۴, یکشنبه

تخلیه شدن 50 روستای اطراف دریاچه ارومیه

نماینده ارومیه روز شنبه گفت: «اگر همچنان به مشکلات دریاچه ارومیه بی‌توجهی شود، این دریاچه از بین خواهد رفت و باید صدها میلیارد دلار برای احیای آن هزینه کرد.» وی با اشاره به کاهش «چشمگیر» سطح آب دریاچه ارومیه، خاطرنشان کرد که این دریاچه «در‌ آینده نزدیک به طول کامل خشک می‌شود» و هشدار داد که در صورت وقوع این اتفاق، باید در انتظار طوفان‌های نمک در کشور بود.
در این زمینه فرماندار شبستر نیز روز ۲۴ دی‌ماه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس، با اشاره به پسرفت آب دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر گفت: «ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه حتی در کرج و تهران مشاهده شده و اثرات زیان‌بار آن بیش از پیش کشاورزان را نگران ساخته است.»
دریاچه ارومیه که از بزرگترین دریاچه‌های نمک در جهان است، در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از تالاب‌های بین‌المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید. این دریاچه همچنین دارای ۱۰۲ جزیره است که تمامی آن‌ها از سوی یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه طبیعی به ثبت رسیده‌اند. دریاچه ارومیه از سوی موسسه بین‌المللی تالاب‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق مهم زندگی پرندگان به شمار می‌رود. به گزارش فارس، در این دریاچه هم اکنون ۲۷ گونه پستاندار، ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، هفت گونه دوزیست و ۲۶ گونه ماهی زیست می‌کنند.

نماینده ارومیه در مجلس با هشدار نسبت به خشک شدن کامل دریاچه ارومیه در «آینده نزدیک» از تخلیه ۵۰ روستای اطراف این دریاچه خبر داده است.
به گزارش خانه ملت، نادر قاضی‌پور روز شنبه، ۲۳ دی‌ماه، گفت: «بر اساس بررسی‌های انجام شده، هم اکنون حدود ۵۰ روستا پیرامون دریاچه ارومیه خالی از سکنه شده‌اند.» وی با اشاره به کاهش «چشمگیر» سطح آب دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد که این دریاچه «در‌ آینده نزدیک به طول کامل خشک می‌شود».
این نماینده در حالی نسبت به خشک شدن این دریاچه هشدار داده است که حجت جباری، مسئول دبیرخانه دائمی شورای منطقه‌ای مدیریت حوزه آبخیز دریاچه ارومیه، روز ۲۴ دی‌ماه در گفت‌و‌گو با ایرنا از «افزایش ۳۱ سانتیمتری» سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به حداقل تراز در اوایل پاییز سال جاری خبر داد.
با این‌حال کارشناسان در سال های اخیر از کاهش سطح آب دریاچه ارومیه ابراز نگرانی کرده‌اند و نسبت به خشک شدن آن هشدار داده‌اند.
برنامه زیست‌محیطی سازمان ملل اسفندماه سال ۱۳۹۰ طی گزارشی در مورد عواقب زیست‌محیطی خشک شدن دریاچه ارومیه هشدار داد و اعلام کرد که ارتفاع سطح آب دریاچه از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۱ به میزان هفت متر پایین آمده و بر اساس تصاویر ماهواره‌ای مساحت آن در این بازه زمانی از ۶۱۰۰ کیلومتر مربع به ۲۳۶۶ کیلومتر مربع کاهش یافته است.
مردادماه سال جاری نیز سازمان محیط زیست ایران اعلام کرد که «۶۵ درصد» دریاچه ارومیه خشک شده و وضعیت آن وخیم است.

۱۳۹۱ دی ۲۱, پنجشنبه

۳۰۰ نفر به دليل فعاليت نيروگاه شازند اراک مبتلا به سرطان شده‌اند

نماينده اراک در مجلس طی تذکری جلسه علنی روز سه شنبه مجلس گفته است که «به دليل وجود نيروگاه (شازند)، شهر اراک از ۳۶۵ روز سال ۲۵۰ روز را در آلودگی می‌گذراند و هيچ تعهدی هم برای رفع آلودگی دراين شهر وجود ندارد». آقای آصفری با بيان اين‌که «‌۳۰۰ نفر از مردم منطقه به دليل گرفتار شدن به بيماری سرطان در نوبت بيمارستان هستند» گفت: «دليل عمده اين بيماری وجود نيروگاه و آلودگی ناشی از آن است؛ لذا خواهشمنديم معضل آلودگی برطرف شود.»
عمليات اجرايی نيروگاه بخاری شازند در چهار واحد ۳۲۵ مگاواتی با مجموع ظرفيت يکهزار و ۳۰۰ مگاوات در اواخر سال ۱۳۷۴ آغاز شده که واحد نخست آن در مردادماه ۱۳۷۹، ‌واحد دوم بهمن ماه ۱۳۷۹، واحد سوم آبان ماه ۱۳۸۰ و واحد چهارم آن اسفندماه ۱۳۸۰ وارد مدار شده است. ايران هم اکنون دو واحد  ۳۲۵ مگاواتی را نيز در اين نيروگاه تمکيل می کند و تا سال ۱۳۹۵ قرار است به بهره برداری برسد.
هم اکنون اين نيروگاه با سوخت نفت کوره (مازوت) فعاليت می کند. دولت ايران به دفعات گفته است که سوخت اين نيروگاه از نفت کوره به گاز تبديل خواهد شد، اما تاکنون اين پروژه را نتوانسته است عملياتی کند. نفت کوره يکی از آلاينده ترين نوع سوختها در ميان حاملهای انرژی است، خصوصا نفت کوره ايران که از نفت سنگين توليد می شود و درجه گوگرد آن بسيار بالا است.
عباس رجايی نماينده اراک و کميجان نيز سال گذشته اعلام داشت که براساس مستندات موجود نيروگاه حرارتی شازند روزانه شش ميليون ليتر مازوت می سوزاند و برآورد می شود ۴۵۰ تن انواع آلاينده های خطرناک را در فضا منتشر کند.
دی اکسيد گوگرد و ذرات معلق دو عامل اصلی آلايندگی هوای اراک گزارش شده است.
بر اساس گزارشها مردم منطقه اطراف نيروگاه شازند اواخر شهريورماه طی شکايت نامه ای خواستار رسيدگی مسئولين به وضعيت آلودگی نيروگاه شازند بخاطر استفاده از سوخت نفت کوره شده اند. آقای آصفری ۱۲ آذرماه سال جاری طی گفتگويی با خبرگزاری ايرنا با اشاره به شکايت نامه مردم منطقه، گفت که مسئولين قول داده بودند که اين موضوع از سه ماه گذشته عملياتی و اقدام شود، اما تاکنون مديران نيروگاه شازند و مسوولان مربوطه کم توجهی کرده اند.
آذرماه سال گذشته روزنامه مردم سالاری با اشاره به دود نيروگاه شازند طی گزارشی اعلام داشت که « گذر از جاده نيروگاه شازند هر بيننده ای را از دودی که از لوله های اين نيروگاه به آسمان رها می شود را متعجب می کند».
بر اساس اين گزارش، بيش از ۴۷ درصد آلودگی هوای اراک ناشی از فعاليت کارخانه هاست و فعاليت نيروگاه حرارتی شازند با سوخت مازوت که آلاينده ترين سوخت است و سموم هوا را افزايش می دهد و منشا بيماريهای مختلف است، بر اين آلودگی مضاعف شده است.
به غير از اراک، شهرهای تهران و اصفهان نيز از آلودگی بسيار بالای هوا رنج می برند که علت آن از طرف مقامات دولتی تراکم بيش از حد کارخانه ها، خودروها و فرسودگی آنها عنوان شده است. اما بسياری از کارشناسان و برخی نمايندگان مجلس بنزين نامرغوب را عامل اين آلودگی معرفی می کنند.

۱۳۸۸ آبان ۲, شنبه

رتبه یازدهم ایران در تولید گازهای گلخانه ای

جدیدترین آمارها نشان می دهد میزان تولید گازهای گلخانه‌ای در جهان از ۵۰ میلیون تن از سال ۱۹۷۱ به ۵۰۰ میلیون تن در سال ۲۰۰۸ میلادی افزایش یافته است. این در حالی است كه مقام ایران در تولید گازهای گلخانه‌ای از رتبه سی‌ام به یازدهم رسیده است. کارشناسان معتقدند این مسئله نیازمند توجه جدی مسئولان ایران است. مهدی قمصری معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران این موضوع را اعلام کرده و استفاده غیر اصولی از محیط زیست را از دلایل این امر می داند.
غلامعلی بسکی فعال محیط زیست با ابراز نگرانی از این وضعیت می گوید:"چهل سال است داد می زنم که درختان را حفظ کنید و جنگل را از بین نبرید. این ممکلت زمانی 30 میلیون هکتار جنگل داشت .ما زمانی هفت میلیون جمعیت داشتیم و الان هفتاد میلیون باید به همین تناسب درخت تولید کنیم.در حال حاضر جنگل هایمان در حال نابودی است ." فرخ مستوفی کارشناس محیط زیست می گوید سوزاندن گازهای همراه نفت و تعداد بسیار زیاد نیروگاه ها از عوامل افزایش گازهای گلخانه ای در ایران است، اقداماتی هم برای مهار این مسئله در حال انجام است.
آقای مستوفی افزود "دولت پروژه ای در مورد مسئله نفتی به نام "آباک" دارد که گازهای همراه نفت را جمع آوری کند. طرح دیگری دارد که از لوله های نیروگاهها گاز کربنیک را ضبط کنند و مجددا به داخل لوله ها تزریق کنند. کار دیگری که بخشی از آن انجام شده، دولت الکترونیک است که مردم می توانند بدون استفاده از وسایل نقلیه، کارهای خود را در محل کار یا منزل انجام دهند."
برخی از صاحبنظران معتقدند برنامه هایی که برای کاهش گازهای گلخانه ای در ایران اجرا می شود، به دلایل مختلف نتیجه قابل توجهی ندارد. آقای مستوفی می گوید از زمانی که این طرح ها عنوان می شود تا زمان اجرا بیش از دهها سال می گذرد. این بزرگترین مشکل محیط زیست ایران است. هم پروژه و هم ایده وجود دارد اما راه حل ضربتی با توجه به مشکلات مادی در نظر گرفته نشده است.
گازهای گلخانه ای موضوعی جهانی است و به اعتقاد دست اندرکاران امر کشورهای همسایه ایران نیز در افزایش گازهای گلخانه ای نقش دارند. عربستان و عراق با چاه های نفت و سوزاندن گازهای آن، کشورهای شمالی ایران نیز با روند صنعتی شدن در افزایش آلاینده های ایران تاثیرگذارند. اما کارشناسان بر این باورند برنامه ریزی دقیق و تخصیص بودجه مناسب برای حفاظت از محیط زیست می تواند به کاهش آلودگی و کنترل گازهای گلخانه ای کمک کند.

۱۳۸۸ مهر ۱۸, شنبه

گندمان در آتش

سه هفته از شروع آتش سوزی در تالاب گندمان استان چهار محال و بختیاری می گذرد و به گفته کارشناسان و خبرنگاران حوزه محیط زیست این آتش سوزی ادامه دارد. تالاب گندمان از مکان های نگهداری و پرورش اسب است. برخی از کارشناسان معتقدند ایجاد سد بر روی تالاب چغاخور و کم آبی گندمان و در ادامه خشکسالی شدید آن از دلایل بروز آتش سوزی طولانی این تالاب است.
تالاب گندمان در نزدیکی شهرستان بروجن، از جمله مکان های گردشگری و اکوتوریستی در ایران است و علیرغم اعلام مسئولان منطقه بر مهار آتش کارشناسان و فعالان حوزه محیط زیست با حضور در این محل از ادامه آن خبر می دهند. ناصر کرمی کارشناسان محیط زیست می گوید: "متاسفانه در مورد آتش سوزی گندمان، هیچ گونه گزارش تحلیل کارشناسی از سوی سازمان های ذی ربط ارائه نشده، اطلاعات توسط طرفداران محیط زیست منتشر شده و گزارشی مستند دقیقی از علت آغاز و عواقب آن هنوز منتشر نشده است. "
مژگان جمشیدی، کارشناس محیط زیست و روزنامه نگار در این حوزه نیز معتقد است که آتش سوزی در محیط زیست و ناتوانی در مهار آن دلایل متعددی دارد.خانم جمشیدی ادامه می دهد: "امکانات اطفا حریق در محیط زیست کم و محدود است. متاسفانه دستگاه های دیگر نیز همکاری نمی کنند. سال گذشته جنگل گلستان و تالابی در گیلان به دلیل آتش سوزی به مدت طولانی می سوخت و بارش باران موجب توقف آتش شد. " مژگان جمشیدی معتقد است این آتش سوزی به نوعی عمدی است و به گزارش های مشابه در این حوزه اشاره می کند.

خانم جمشیدی می گوید: "براساس آنچه که کارشناسان محیط زیست در این استان اعلام می کنند، ظاهرا برخوردهای اداره محیط زیست چهار محال و بختیاری با شکارچیان به دلیل شکار غیر مجاز باعث شده که شکارچیان دست به اقدام تلافی جویانه بزنند. متاسفانه این موارد را زیاد داریم سال گذشته وسال قبل در جنگل گلستان همین اتفاق افتاد و ۱۰ روز ادامه داشت و دلیل آن آتش افروزی شکارچیان بود." برخی از فعالان حوزه محیط زیست ساخت، سد بر روی تالاب چغاخور در نزدیکی تالاب گندمان را از دلایل کم آبی و خشک شدن تدریجی این تالاب می دانند که به نوعی سبب آتش سوزی شده است، اما برخی از کارشناسان این نظر را رد می کنند.
ناصر کرمی در این خصوص توضیح می دهد: "تالاب گندمان شباهت هایی به "تورب زار" دارد، پوشش گیاهی درهم تنیده در سطح زمین وجود دارد و ممکن است در چند متر بر سطح روی تالاب کشیده شود. این احتمال وجود دارد که تالاب به صورت ادواری به عنوان مراحل عادی حیات خود آتش بگیرد. این موضوع مدتی ادامه دارد و سپس خود به خود فروکش می کند. حتی در برخی مناطق این موضوع را لازم می دانند. یک نوع فعالیت اجتناب ناپذیر است. "
در همین حال گروه دیگری از صاحبنظران معتقدند، نمی توان تنها مسائل طبیعی را دلیل این آتش سوزی دانست و تالاب های ایران را دارای ویژگی که به شکل طبیعی دچار حریق شوند، نمی دانند. مژگان جمشیدی، با تاکید بر این مسئله که بستر همه تالاب ها از جنس "تورب" است می گوید: " تالاب های ایران آنقدر قدمت ندارند که حجم مواد تورب زیاد باشد که به طور طبیعی باعث آتش سوزی شود." تالاب گندمان مرتعی برای چرای دام ها در منطقه و یکی از مهمترین مکان های نگهداری اسب در استان چهارمحال و بختیاری است. به باور دست اندرکاران امر محیط زیست، مسئولان باید به فکر راه چاره برای حفاظت از محیط زیست باشند، اما سازمانها و نهادهای مختلف نیز باید در این امر در کنار مسئولان و فعالان حوزه محیط زیست قرار گیرند. علاقه مندان به محیط زیست معتقدند بی توجهی به محیط زیست ایران مخرب و غیر قابل جبران است.

۱۳۸۸ مهر ۶, دوشنبه

آلودگی دریاها در ایران همچنان افزایش پیدا می کند

محمد باقر نبوی، معاون سازمان محیط زیست همزمان با هفته دریانوردی اعلام کرده که بخش اعظمی از لوله های خطوط انتقال نفت در دریا در ایران با پوسیدگی مواجه است. آقای نبوی همچنین، ورود فاضلاب شهری به داخل خزر و تردد کشتی ها و تخلیه آب توازن کشتی در خلیج فارس و دریان عمان از عمده ترین دلایل آلودگی دریا در ایران است.

معاون سازمان محیط زیست همچنین اعلام کرده که به دلیل ورود فاضلاب شهری به خزر حدود ۱۰ شناگاه این منطقه تا هزار برابر حد مجاز آلودگی میکروبی دارند. کارشناسان آلودگی خزر را موضوعی تازه نمی دانند و یکی از دلایل افزایش روز به روز این آلودگی را بی توجهی عنوان می کنند.
اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست در توصیف وضعیت آلودگی خزر می گوید: "اگر با یک هوایپما کوچک بر فراز دریای مازندارن پرواز کنید، هر جائی که رودخانه ها به دریا می ریزند تا کیلومترها در عرض و طول مواد آلاینده، که رنگ خاک و آب را کرم و قهوه ای کرده اند، دیده می شوند. مناطقی است که زن و بچه مردم در آن شنا می کند. "
آقای کهرم همچنین به از بین رفتن فک های دریایی، تنها پستانداران خزر و ماهیان این منطقه نیز اشاره می کند.
مژگان جمشیدی، خبرنگار حوزه محیط زیست معتقد است که اقدام جدی برای کاهش آلودگی شناگاه ها انجام نگرفته است و ادامه می دهد:" سواحل تنکابن، نوشهر و چالوس خیلی آلوده است. در این چهار سال گذشته در سفرهای استانی دولت شاهد مصوباتی بودیم. اما عملا بودجه ای در وزرات نیرو در نظر گرفته نشده است. کماکان شاهد این هستیم که بودجه های جاری وزارت نیرو بیشتر صرف سد سازی می شود تا احداث تصفیه خانه فاضلاب شود. مشکل اصلی آنها مشکل کمبود بودجه است ."
البته برخی صاحبنظران بر این باورند که سازمان محیط زیست فعالیت چندانی نداشته و به تنهایی و بدون همکاری کنترل و مقابله با آلودگی دریاها امکان پذیر نیست.
آقای کهرم دراین خصوص می گوید: "سازمان حفاظت محیط زیست در حالت بسیار غیر فعال در ابتدای دولت نهم ظاهر شد با مسئولینی که چندان آگاهی نداشتند و از اطلاعات آگاهان نیز استفاده نمی کردند. علاوه بر این سازمان سازمان بنادر و کشتیرانی را داریم که به نوعی موظف هستند ، این سازمان گروهی را تعلیم داد تا جلوی کشتی هایی که آب توازن در خلیج فارس و دریان عمان خالی می کردند بگیرند، اما این کار عملی نشد."
مژگان جمشیدی نیز نظری مشابه دارد و افزود:" متاسفانه وزارت نفت تاکنون هیچ کاری انجام نداده سازمان محیط زیست هم متاسفانه برخودر جدی نداشته هر بار شاهد فاجعه ای بودیم رئیس سازمان محیط زیست به راحتی با وزیر نفت لابی کرده و حتی از معرفی وزارت نفت به دادگاه و دادسرا خودداری کرده و شکایتی هم علیه این وزارت خانه تهیه نکردند که حالا جریمه شوند."
در همین حال که مسئله آلودگی دریاها یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث است. خلیج فارس و دریای عمان به دلیل موقعیت خاص از اهمیت بالایی برخودارند. معاون سازمان محیط زیست ایران اعلام کرده که باید حدود دو هزار کیلومتر لوله نفتی در جنوب ایران به دلیل نشت تعویض شود.
اسماعیل کهرم تنها لوله های نفتی را حائز اهمیت در آلودگی آب های این منطقه نمی داند و اضافه کرد:" در روز سه تا چهار میلیون بشکه نفت تولید و صادر می شود، برای حمل و نقل این نفت به سه تا چهار تانکر بسیار بزرگ و پنج تا ده کشتی در ابعاد کوچکتر دارد. اینها باعث ایجاد لکه نفتی می شود، پایانه ها در داخل آب نشت می کند، تاسیسات ساحلی پساب ها را در خلیج فارس می ریزند، و در آخر تخلیه آب توازن کشتی ها."
آلودگی آبها تاثیر مستقیمی بر آبزیان و ساکنین مناطق ساحلی دارد که زندگی آنها از راه صیادی می گذرد، آقای کهرم با اشاره به کاهش تعداد آبزیان این منطقه می گوید:" از طرف دیگر با ورود کشند قرمز به خلیج فارس جمعیت بسیار زیادی از آبزیان تلف شدند و با کمال تاسف لنج های صیادی الان به لنج باری شده اند که یا سوخت مجاز و غیر مجاز حمل می کنند ویا از آن طرف کلا قاچاق می آورند. "
آلودگی آبها به باور فعالان حوزه محیط زیست مسئله ای ساده نیست و نیازمند، مدیریت صحیح و کار آمد است. به اعتقاد کارشناسان مسئولان محیط زیست هنوز نتوانستند که برای مقابله با آلودگی به راهکاری اجرایی برسند، از سوی دیگر سازمان های مختلف نیز چندان علاقه ای به همکاری ندارند و همین امر ممکن است در آینده وضعیت آلودگی آب دریاها در ایران را به شدت افزایش دهد.